يكي از گياهان جذاب و زيباي طبيعت كه در احاديث به آن اشارات زيادي شده و مصرف آن براي درمان بيشتر دردها توصيه شده، گياه كاسني است. در فصل تابستان پر طرفدارترين نوشيدني و شربت در بين ايراني ها شربت خنك و خوش طعم كاسني مي باشد. كاسني در بين ايراني ها داراي اهميت زيادي مي باشد و در تمام آشپزخانه ها در بين ديگر ادويه ها شيشه كاسني به طور چشمگيري خودنمايي مي كند. اين گياه كه از تمام اجزاء و قسمت هاي آن استفاده هاي دارويي مي شود، با گل هاي ارغواني زيبا داراي خواص زيادي مي باشد. در حديثي امام صادق (ع) فرمودند" بر تو باد كاسني، چرا كه مني را افزايش مي دهد و فرزند را نيكو مي گرداند.گرم و ملين است و بر مردانگي فرزند مي افزايد." در اين مطلب قصد داريم در مورد خواص بي نظير كاسني نكات جالبي را بيان كنيم، خالي از لطف نيست تا انتهاي مقاله با ما همراه باشيد.
كاسني چيست ؟
كاسني گياهي علفي يك يا چند ساله از تيره گل ستاره اي راسته گل مينا كه گونه ها وحشي آن به ارتفاع بين 50 تا 150 سانتي متر و گونه پرورشي ارتفاعي تا 2 متر دارد. ريشه كاسني قوي و به اندازه قطر انگشت و ارتفاع 150 سانتي متر به رنگ قهوه اي (در صورت قطع شدن به رنگ سفيد تغيير رنگ مي دهد). ساقه كاسني باريك و استوانه اي شكل پوشيده از برگ هاي سبز دندانه دار متناوب و تارهاي فراوان در بين رگ برگ هاي مياني مي باشد.برگ هاي كاسني شبيه به برگ هاي چغندر تازه و حالت آغوشي دارند.گل هاي زيبا و خوشرنگ كاسني كه در تابستان و در ماه تير تا شهريور ظاهر مي شود.گل هاي كاسني به رنگ آبي هستند اما بسته به منطقه رشد و آب و هوا به رنگ قرمز يا سفيد نيز ديده شده. ميوه كاسني 4 فندقه و مسطح مي باشد. گياه كاسني در جهان داراي 4 گونه وحشي و 2 گونه پرورشي و داراي انواع مختلفي مي باشد، اما گونه هاي بري (در ايران كشت نمي شود )كاسني زرد (گل قاصدك) كه در طب سنتي به ترخشقون شناخته مي شود و كاسني معمولي از معروف ترين نوع كاسني هستند. كاسني بومي جهان قديم بوده و مصرف آن به دوران قبل از ميلاد مسيح باز مي گردد. در قاره آمريكا كاسني به صورت خودرو رشد مي كند، خاستگاه اصلي اين گياه اروپاي مركزي، مناطق غربي و مركزي آسيا و شمال آفريقا مي باشد. كاسني در ايران داراي پراكندگي رشد مخصوصا در شهرهاي آذربايجان، خراسان، اطراف تهران، رودبار، اروميه، گيلان، رشت، فارس، لاهيجان، بلوچستان،آبادان ، فريمان، بجنورد، قزوين، سرشت ، فسار رود، اقليد مي باشد.
البته در ايران كاسني معمولي كه يك گياه پايا با گل هاي آبي و يا ارغواني رشد مي كند به نام هاي هندبا،كاسني، كاسني تلخ، شكوريه، سرس، انديو، كاسيا، كاسني وحشي، كاسني صحرايي، بقله يهوديه، بقله المباركه، تلخي، كستاج، هلفيفا، هندب، هندبي، لعساعه، تلخك، تلخ جكوك، انگوپا، انوپا، هندبيد معروف و مشهور است.كاسني يك گياه مديترانه اي است كه حتي در كشور اتيوپي مي رويد. از كاسني در تهيه انواع سالادها استفاده مي شود و در بعضي از كشورها برگ هاي آن را مانند اسفناج پخته و مصرف مي كنند. از ريشه كاسني به صورت پودر شده به عنوان جايگزين قهوه استفاده مي شود، قرن هاست كه از كاسني به عنوان يك دارو بين المللي براي درمان بيماري هاي مختلف استفاده مي شود.
تركيبات كاسني :
قسمت هاي مورد استفاده كاسني برگ، ريشه و گل هاي اين گياه بي نظير است.كاسني حاوي مقادير زيادي منيزيم، پتاسيم، روي، فولات، كلسيم، ويتامين آ،كربوهيدرات،ويتامين هاي گروه ب،فيبر خوراكي، پروتئين، بتاكاروتن، لوتئين، نياسين، پانتوتتيك اسيد، فوليك، ويتامين C ،ويتامين K، مواد معدني، آهن، منگنز و سديم مي باشد.
انواع كاسني :
كاسني داراي انواع مختلفي است، كاسني فرنگي يا كاسني سالادي (هندبا )، شيكوريومانتپبوس، كاسني تلخ گياهي از خانواده كاسني داراي برگ هاي تكه تكه بلند و گاهي تابدار مي باشد. اين گياه خوراكي بوده و به صورت خام و پخته در انواع سالادها استفاده مي شود. طعم و مزه اين گياه كمي تلخ و شبيه به مزه ساقه كرفس و در استان هاي شمالي فرانسه رشد مي كند، اما بلژيكي ها ريشه آن را خشك كرده و به آلمان و فرانسه صادر مي كنند. بلژيك بزرگترين صادر كننده كاسني فرنگي مي باشد و در اين كشور بهترين نوع كاسني پرورش داده مي شود و به نام كاسني بروكسل معروف و به فروش مي رسد، در ايران به نام كاهو اهوازي يا چيني معروف است. كاسني فرنگي مقوي كبد بوده و براي تصفيه خون بسيار مفيد و موثر مي باشد.
آشنايي با خواص كاسني :
گياه كاسني به علت دارا بودن خواص فراوان در طبيعت به عنوان گياه جادويي شناخته مي شود.كاسني سرشار از مواد معدني و انواع ويتامين ها بوده و از بيماري هاي قلبي و گوارشي جلوگيري مي كند، در ادامه شما را با ديگر خواص كاسني آشنا مي كنيم.
درمان مشكلات گوارشي با كاسني :
كاسني حاوي اينولين است كه يك نوع پر بيوتيك قوي در بين باكتري هاي مفيد براي بدن مي باشد. براي درمان بعضي از بيماري هاي و مشكلات گوارش مانند؛ريفلاكس معده ، سوء هاضمه،سوزش معده از اينولين استفاده مي شود.ميزان اسيد دستگاه هاي بدن با اينولين كاهش پيدا مي كند.
سلامت قلب :
گياه كاسني سرشار از فنل هاي گياهي بوده كه داراي خاصيت ضد لختگي و ضد آريتمي مي باشد،اين تركيبات خاصيت آنتي اكسيداني داشته و در دمنوش كاسني به وفور وجود دارد و و موجب تعادل عالي خون و پلاسما شده و مصرف دمنوش كاسني ريسك ابتلاء به بيماري هاي قلبي عروقي را تا حد زيادي كاهش مي دهد.كاسني موجب كاهش كلسترول بد خون شده و از سكته مغزي و قلبي جلوگيري مي كند.
پيشگيري از سرطان :
مصرف كاسني از رشد تومورهاي سرطاني جلوگيري مي كند.فروكتان موجود در كاسني خاصيت ضد توموري و آنتي اكسيداني داشته و پلي فنول و فيتوكميكال در كاسني تاثير مثبتي در پيشگيري از سرطان هاي مختلف مانند سرطان سينه و روده بزرگ دارد.
كاهش درد ناشي از التهاب :
طبق مطالعه اي كه در سال 2015 در آمريكا انجام شد، 70% افراد مبتلا به آرتروز از كاسني به عنوان داروي ضد التهاب استفاده كردند و درد عضله و مفاصل و همچنين التهاب آن به صورت چشمگيري كاهش پيدا كرد.خاصيت ضد التهابي كاسني باعث شده در آمريكا اين گياه به عنوان يك ضد التهاب در بين پزشكان طرفداران زيادي داشته باشد.
كاهش وزن :
داشتن اندام زيبا و بدني بدون چربي اضافه براي افراد در جوامع بشري بسيار مهم است و همه افراد به دنبال انواع روش ها براي كاهش وزن و داشتن اندامي زيبا هستند.در اين بين استفاده از گياهان دارويي طرفدارن زيادي دارد. اليگوفروكتوز و اينولين موجود در كاسني نوعي از فيبر گياهي بوده و به كاهش وزن و داشتن وزن ايده آل كمك زياد مي كند. اين دو ماده در تنظيم هورمون گرلين موثر بوده و اسيد آمينه احساس سيري در بدن را تنظيم و از پرخوري جلوگيري كرده و موجب كاهش وزن مي شود.
درمان يبوست :
كاسني در بين گياهان داراي فيبر زيادي مي باشد اين فيبر طبيعي موجب درمان يبوست بعد از مصرف كاسني مي شود.فيبر موجب ترشح شيره معده و تحريك حركات روده شده و حجم مدفوع افزايش پيدا مي كند، در نتيجه گوارش بهبود يافته و يبوست درمان مي شود.تنظيم فرايند دفع و روان شدن گوارش از احتمال بروز مشكلات روده بزرگ و سرطان معده جلوگيري مي كند.
تقويت دستگاه ايمني :
فيتوكميكال ها ي موجود در كاسني به عنوان آنتي اكسيدان عمل كرده و باعث تقويت سيستم ايمني بدن مي شود.تركيبات پلي فنوليك در كاسني خاصيت ضد باكتري داشته و از بدن در برابر راديكال هاي آزاد محافظت مي كند.و انواع باكتري هاي مضر را از خون دفع و از بروز بيماري قلبي و سرطان جلوگيري مي كند.
كاهش اضطراب :
گياه كاسني خاصيت آرام بخشي دارد و موجب آرامش ذهن، كاهش استرس و كاهش اضطراب مي شود. ريشه كاسني داراي خاصيت آرام بخشي بوده و به داشتن يك خواب آرام و عميق كمك زيادي مي كند. ريشه كاسني از تمام قرص هاي شيميايي موجود در بازار قوي تر بوده و صد البته بدون عارضه و موجب تعادل هورموني، درمان بي خوابي، جلوگيري از پيري زودرس، كاهش بيماري هاي قلبي و اختلالات شناختي مي شود.
درمان بيماري هاي كليه :
يكي از گياهان مدر ريشه كاسني است و باعث افزايش حجم ادرار شده و سموم انباشته شده در كليه و كبد از بدن دفع شده و در نتيجه از بيماري هاي انباشتگي در بدن جلوگيري مي كند.ادرار منظم موجب دفع آب و چربي اضافي از بدن شده، چون در ادرار 4% چربي ته نشين مي شود كه در صورت عدم دفع در بدن ذخيره مي شود.
كاهش تورم:
امكان ندارد شما جايي از بدنتان در اثر ضربه تورم و قرمزي نداشته باشد. استفاده از خمير كاسني و گذاشتن آن روي تورم موجب كاهش تورم شده و آن را به سرعت كاهش مي دهد.
تقويت بينايي :
گياه كاسني حاوي مواد مغذي و ويتامين آ مي باشد كه براي بينايي ضروري و مهم است.كاسني در برابر آب كرفس، آ ب هويج و جعفري حاوي يكي از غني ترين منابع ويتامين مي باشد.و مصرف آن تاثير چشمگيري در درمان بيماري هاي چشم داشته و مصرف روزانه نيم ليتر عصاره كاسني تا چند ماه موجب بازگشت قدرت بينايي مي شود و بيماري هاي چشمي تا حد زيادي درمان مي شود.
تقويت كبد :
تتراكلروكربن موجود در كاسني در تصفيه خون تاثير زيادي دارد.گل ، ريشه و دانه هاي كاسني داراي خواص زيادي براي سلامت كبد و بدن دارد. مصرف جوشانده ريشه، ساقه يا گل هاي كاسني در روز موجب درمان اختلال كبد مي شود، كاسني ترشح صفرا را افزايش داده و زمينه دفع صفرا را از بدن فراهم مي كند.اين خاصيت كاسني موجب كاهش تب در بدن شده و گنجاندن كاسني در رژيم غذايي باعث تصفيه خون شده و به دفع سموم از بدن كمك زيادي كرده و از كبد حفاظت مي كند، هر چه كاسني تلخ تر باشد، فوايد آن بيشتر است.
درمان اختلالات تنفسي :
آب كاسني خواص زيادي براي سلامت دستگاه تنفسي و اختلالات آن دارد.تركيب آب كرفس، آب هويج و آب كاسني در درمان آسم و تب بسيار مفيد و موثر است. ريشه كاسني خشك شده را پودر كنيد و با عسل تركيب نماييد و در روز 3 بار مصرف نماييد، مصرف اين تركيب موجب درمان برونشيت مزمن شده و اختلالات دستگاه تنفس و تنگي نفس،سرفه هاي خشك و مقاوم و خلط غليظ را به صورت چشمگيري رفع مي كند.
درمان تحليل لثه :
وجو دندان در دهان تاثير شگرفي در حفظ زيبايي صورت دارد، اما بنا به دلايلي بعضي از افراد دندان هاي خود را از دست مي دهند، عدم وجود دندان موجب تحليل لثه ها شده و مشكلات متعددي را براي افراد به وجود مي آورد، ويتامين ث موجود در كاسني و مصرف آن به صورت استعمال خارجي روي لثه از تحليل لثه جلوگيري و التهاب لثه را كاهش مي دهد.
درمان سنگ كليه :
ريشه كاسني داراي خاصيت ادرار آور بوده و با افزايش حجم ادرار سموم را از بدن دفع و از آسيب هاي كليوي جلوگيري مي كند. ريشه كاسني موجب كاهش سطح اسيد اوريك در خون شده و از كليه ها در برابر اسيد اوريك جلوگيري مي كند.اما توصيه مي كنم قبل از مصرف ريشه كاسني حتما با پزشك مشورت كنيد.
بهبود عملكرد مغز :
منگنز، ويتامين هاي گروه ب وخواص آنتي اكسيداني كاسني براي مغز بسيار مهم و ضروري است.آنتي اكسيدان موجود در كاسني با راديكال هاي آزاد مبارزه كرده و به عنوان يك گشاد كننده عروق عمل مي كند. كاسني موجب افزايش سرعت سيگنال هاي الكتريكي مغز شده و عملكرد مغز و انتقال دهنده هاي عصبي را بهبود مي بخشد.
تنظيم قند خون و كاهش ديابت :
ريشه كاسني موجب تنظيم سطح گلوكز و انسولين خون شده و پروتئين آديپونكتين موجود در كاسني از ديابت جلوگيري كرده و بروز آن را به تاخير مي اندازد.كاسني به عنوان يك مكمل غذايي پيشرفت ديابت را تا حد زيادي به تاخير مي اندازد.
رفع مشكلات پوست و مو با كاسني :
پيشگيري از پيري پوست :
يكي از خواص كاسني جلوگيري از پيري پوست و ايجاد چين و چروك مي باشد.عصاره كاسني از هموستاژ پوست محافظت كرده و از تغييرات پوستي جلوگيري و به ترميم و بازسازي سلول هاي تخريب شده پوست كمك زيادي مي كند.
همانطور كه گفته شد كاسني داراي خواص بسياري مي باشد و به عنوان گياه جادويي در بين گياه شناسان مشهور است.اين گياه خارق العاده براي پوست و مو نيز داراي خواص زيادي مي باشد و از كاسني به عنوان ماسك ضد جوش، درخشان كننده پوست و ضد اگزما استفاده مي شود، در ادامه پوست شما را آموزش انواع ماسك هاي كاسني خوشحال مي كنيم ، با ما همراه باشيد.
درمان جوش هاي صورت و بدن :
در طب سنتي طبع كاسني سرد مي باشد و گرماي بدن را متعادل ميكند. منشاء بسياري از جوش هاي بدن كبد مي باشد و براي پاكسازي جوش ها بايد كبد را از سموم پاكسازي كرد.زماني كه كبد پاكسازي شود و از انواع سموم و خون هاي كثيف پاكسازي شود، به طبع آن پوست درخشان و روشن خواهد شد.طبق نظر اطباء طب سنتي مصرف كاسني موجب كاهش جوش ها و صورتي روشن و شفاف مي شود.براي درمان جوش و جاي آن 1 قاشق مرباخوري پودر كاسني را با مقداري آب جوشانده تا غليظ شود، سپس از صافي رد كرده و با 2 قاشق سوپخوري ماست تركيب و روي جاي جوش ها به صورت ماسك گذاشته و اجازه دهيد 15 دقيقه بماند سپس با آب سرد بشوييد. از اين ماسك هفته اي سه بار و به مدت 3 ماه استفاده نماييد.تا تاثير شگرف آن را با چشمان خود ببينيد.ضمنا مي توانيد روزانه 3 ليوان از عرق كاسني و شاهتره (2 به 1 ) را قبل زا هر وعده غذايي مصرف نماييد.تا پوستي شاداب و بدون جوش داشته باشيد.البته بعد از تمام اين صحبت ها براي پاكسازي بدن از خون هاي كثيف مي توانيد حجامت انجام دهيد.
درمان اگزما :
براي درمان اگزما كافيست گياه كاسني را كوبيده و آب آن را بگيريد و محلول را به 1 سفيده تخم مرغ تركيب و روي صورت بگذاريد، اين ماسك بايد 15 دقيقه روي صورت باقي بماند و بعد با آب سرد بشوييد.
شادابي پوست و كاسني :
براي داشتن پوستي شاداب و زيبا كافيست 20 گرم برگ كاسني تازه +20 گرم برگ شاه تره تازه را در هاون كوبيده و 1 قاشق سوپخوري ژل كتيراي نيمه غليظ را به اين تركيب اضافه و به عنوان ماسك روزانه استفاده نماييد.
شفافيت پوست :
براي داشتن پوستي شفاف و بدون هر گونه لك و جوش 3 قاشق غذاخوري از آب كاسني به شده + 2 قاشق غذاخوري عسل را تركيب و روزي 3 بار روي پوست خود ماساژ دهيد و بعد از 20 دقيقه بشوييد.
چاقي صورت :
يكي از مشكلاتي كه بعد از لاغري در صورت خانم ها به وضوح خود را نشان مي دهد،لاغري صورت است. كاسني حاوي انواع ويتامين ها و بتا كارتن و لوتئين مي باشد. كه كلاژن سازي در صورت را افزايش مي دهد. مصرف عرق كاسني و شنبليله موجب چاق شدن صورت و رفع چين و چروك مي شود.
رشد و ضخامت مو با شامپو كاسني :
از كاسني براي تقويت موها و جلوگيري از ريزش مو استفاده مي شود، اما نسخه سنتي آن و تركيب كاسني با خرفه به نسبت مساوي و به صورت خمير روي موها ماساژ داده و اجازه دهيد اين تركيب 1 ساعت روي موها باقي بماند، اين تركيب موجب تقويت موها شده و به عنوان خنك كننده كف سر كاربرد زيادي دارد،شوره سر را از بين برده و موجب كاهش صفراي سر و در نتيجه جلوگيري از ريزش مو مي شود.
خواص كاسني در طب سنتي :
در طب سنتي كاسني داراي اهميت ويژه اي مي باشد، به طوري كه ابو علي سينا در مورد خواص كاسني مقاله نوشته و خواص آن را بيان كرده. از نظر طب سنتي گياه كاسني داراي طبع سرد و تر مي باشد و ريشه آن موجب افزايش زرد آب شده و به بدن كمك مي كند تا مايعات و مواد غذايي انباشته شده در بدن به راحتي دفع شود. برگ هاي له شده اين گياه موجب كاهش التهاب و تورم چشم شده و از پوكي استخوان، سرطان سينه و روده جلوگيري كرده، تركيب آب كاسني ،كرفس، جعفري و هويج براي اعصاب، كم خوني،سيستم عضلاني و چشم مفيد و به علت خاصيت رونده بودن اين گياه بهترين دارو براي درمان يبوست حاد مي باشد.مصرف ريشه پودر شده كاسني همراه با عسل موجب درمان برونشيت حاد شده و كاسني در افزايش و تقويت نطفه تاثير زيادي دارد و بدن را در برابر قولنج محافظت و از نيروي تحليل رفته بدن را تقويت مي كند.
مصرف كاسني در زنان باردار و نوزدان :
ازمهمتريم مشكلات خانواده ها در بدو تولد نوزادان زردي است.بيشتر خانواده ها از ترنجبين استفاده مي كنند كه تاثير زيادي در كاهش زردي نوزاد دارد. اما به علت نوع برداشت و نحوه نگهداري ترنجبين بيشتر پزشكان با مصرف ترنجبين مخالف هستند،اما آيا به غير از ترنجبين گياه ديگري براي درمان زردي نوزادان وجود دارد؟ پاسخ به اين سوال مثبت است و گياه كاسني جايگزين مناسبي براي درمان زردي نوزادان محسوب مي شود.عرق كاسني خون را تصفيه، سمومات كبد را دفع و مواد زائد را از بدن دفع مي كند.مصرف كاسني در دوران بارداري زردي نوزاد را تا حد زيادي كاهش مي دهد.چون هر چه كبد مادر پاكسازي شود به طبع كبد جنين پاكسازي شده و زردي كمتري دارد.مصرف كاسني در دوران بارداري نقش موثري در كاهش فشار خون و قند خون بارداري دارد.مصرف كاسني در دوران بارداري موجب افزايش حجم ادرار، تقويت مثانه و كليه ها شده و آنها را از سموم پاكسازي كرده و عفونت هاي دوران بارداري را درمان مي كند. البته ممكن است تعدادي از خانم هاي باردار به گياه كاسني آلرژي و حساسيت داشته و موجب خونريزي و سقط جنين شود. پيشنهاد مي كنيم حتما قبل از مصرف با پزشك خود مشورت نماييد.
خواص كاسني براي مردان :
شايد بارها شنيده ايد كه بعضي از گياهان دارويي مانند رازيانه براي آقايان مضر است، اما آيا گياه كاسني نيز داراي چنين خاصيتي براي آقايان مي باشد؟ بايد به صراحت بگويم كه گياه كاسني يكي از گياهان مفيد و ضروري براي آقايان محسوب مي شود.از گياه كاسني به صورت دمنوش، به عنوان سبزي خوردن و در سالاد و عرق كاسني استفاده مي شود.كه استفاده از عرق كاسني بهترين و ساده ترين روش مي باشد. توصيه مي كنم عرق كاسني را همراه با عرق شاهتره (به نسبت 2 عرق كاسني و 1 شاتره) مصرف و ميل نماييد.و اما خواص كاسني براي آقايان عبارتند از ؛
افزايش ميل جنسي :
از مهمترين خواص كاسني براي مردان مي توان به افزايش ميل جنسي و قوه باه اشاره كرد. خون غليظ و ناسالم و كبد چرب موجب كاهش ميل جنسي و ناتواني جنسي مي شود.با تصفيه خون و درمان كبد چرب خون رساني به اندام هاي تناسلي در مردان افزايش يافته و تغذيه مناسب در رگ ها انجام شده و ناتواني جنسي و مشكل نعوظ از بين مي رود.
تقويت اسپرم :
ضعف اسپرم و كمبود تعداد اسپرم ها يكي از دلايل اصلي ناباروري در آقايان مي باشد.بهترين راهكار براي افزايش اسپرم و تقويت و درمان كمبود آن مصرف كاسني مي باشد. مصرف كاسني در اقايان شانس باروري را تا حد زيادي افزايش مي دهد.
افزايش شانس پسردارد شدن :
داشتن پسر براي بسياري از زوج ها آرزو و گاهي اوقات براي تعدادي از آنها جزء آرزوي محال است. زوج هايي كه در آرزوي فرزند پسر هستند مي توانند از كاسني يا عرق كاسني استفاده نمايند. كاسني از جمله گياهان دارويي است كه در تعيين جنسيت جنين و پسر شدن آن تاثير شگفت انگيزي دارد، البته مصرف كاسني را بايد ماه ها قبل از اقدام براي بارداري و توسط آقايان شروع شود.