علت معروفيت فرش كاشان چيست؟
بازار فرش كاشان يكي از زيباترين و روح نواز ترين بازارها در تمام دنياست، زماني كه وارد آن ميشويد با دنيايي از طرح و نقش زيبا و رنگ هاي متنوع روبرو خواهيد شد. زيبايي هر كدام از فرش ها قابل اندازه گيري نيست و تنها شما در ميان اين همه زيبايي و ظرافت لذتي بدون وصف خواهيد برد.
قابل باور نيست اين همه زيبايي و هنر در يك بعد و يكجا به تصوير كشيده شده است، فرش كاشان در كنار يك وسيله كاربردي (كف پوش) در خانه هاي ايراني، به مانند جواهري زيبا و چشم نواز در هر خانه ي ايراني خود نمايي مي كند.
با توجه به تمامي ذكر شده در بالا جاي هيچ شكي باقي نخواهند ماند كه فرش كاشان جزء پرفروش ترين و نفيس ترين فرش ها در جهان ميباشد و شهرت و معروفيت و محبوبيت خود را به خاطر زيبايي بدون وصف، كيفيت عالي و تاريخچه كهن خود بدست آورده است. با ما همراه شويد تا با دلايل اين معروفيت در سطح جهاني آشنا گرديد.
تاريخچه فرش كاشان
با توجه به نظر كارشناسان فرش محل و خواستگاه پيدايش فرش و قالي و بافت انواع فرش از قاره آسيا بوده است. آنها متقعد هستند كه كشورهاي مانند تركستان، قفقاز و ايران مهد نخستين هنر بافت قالي بوده است. همچنين با توجه به متون قديمي تاريخ بافت فرش به قبل از ميلاد مسيح باز مي گردد.
معرفي فرش كاشان
اما به جرات مي توان گفت اين هنر بي بديل خاستگاه نخستين آن ايران و اولين بافندگان فرش در تمام دنيا ايرانيان بوده اند، بر همين اساس اين هنر شهرت جهاني دارد. نخستين فرش دنيا قاليچه پازيريك ايراني است، در سال 1949 اين فرش توسط گروهي از باستان شناسان كشور روس در جستجوهاي منطقه آلتاي در جنوب سيبري در دره ايي با نام پازيريك كشف شده است.
پيشينه فرش به هزاره پنجم و ششم قبل از ميلاد مسيح در آسياي مركزي بر مي گردد. بر همين اساس اولين و قديمي ترين فرش دستباف جهان فرش پازيريك ايراني است كه متعلق به دوران هخامنشيان دارد. يكي ديگر از فرش هاي ايراني زيبا و با قدمت ايراني فرش بهارستان است اين فرش در كاخ تيسفون واقع شده و از نظر زيبايي و شكوه به قدري تاثير گذار است كه حتي در متون ادبيات اسلامي از آن ياد شده است.
زيبايي و ظرافت فرش ايراني با گذر زمان به حدي رسيده كه بيش از كاربردهاي مصرفي داراي جنبه تزئيني شده است و همچون كالاي ارزشمند در بازار فرش ماشيني به فروش مي رسد.
علل محبوبيت فرش كاشان
فاكتورهاي زيادي سبب محبوبيت فرش ايران در مقايسه با ساير توليدات فرش در كشورهاي ديگر است اين فاكتورها شامل:
1- استفاده از مواد اوليه باكيفيت و درجه يك
2- تنوع رنگ و طرح زيبا
3- ظرافت و هنر استادكاران
4- زيبايي و نقش و نگار خاص توليدات فرش كاشان
5- بهره گيري از ماشين آلات بافندگي به روز
تمامي موارد در كنار يكديگر سبب معرفيت و محبوبيت اين هنر اصيل ايراني در سطح جهاني شده است.
ويژگي هاي فرش كاشان
جدايي از فاكتورهايي مانند اقليم و آداب و رسوم هر منطقه فرش هاي ايراني داراي يك سري شباهت و تفاوت ميباشند، گاهي فرش هاي دو اقليم به طور كامل با يكديگر متفاوت هستند ولي در بعضي ديگر داراي شباهت هايي در نقش و نگار و حتي تار و پود هستند.
فرش دستباف با كيفيت و مرغوب و درجه يك داراي ويژگي هاي زير ميباشد:
1- در يك گره ذرع داراي 12 رج گره باشد.
2- پشم به كار رفته براي بافت فرش از گوسفند چيده شده باشد و توسط آهك جدا نشده باشد.
3- پشم گوسفندان مرغوب و باكيفيت باشد.
4- رنگي كه براي رنگ كردن نخ ها استفاده مي شود بايد از رنگ درجه يك بوده و داراي ثبات بالا باشد.
فاكتورهاي مهم در زمان خريد فرش ماشيني كاشان
1- توجه به طرح و نقشههاي فرش:
به دليل تنوع بسيار بالاي توليدات فرش ماشيني توجه به طرح و نقش فرش از مهمترين ويژگي هايست كه بايد به آن توجه داشت.
2- توجه به ابعاد فرش
يكي ديگر از عوامل محبوبيت فرش كاشان توليد آن در ابعاد متنوع است، در هر خانه ايي مكانهايي با ابعاد مختلفي وجود دارد، بر همين اساس فرش كاشان به دو صورت استاندارد و غير استاندارد توليد ميشود.
ابعاد استاندارد فرش كاشان شامل 6 متري، 9 متري، 12 متري و كناره و پادر ميباشد، كه خريداران گرامي بسته به نياز خود اقدام به خريد فرش با ابعاد مورد نظر مي كنند، همچنين امكان سفارش انواع فرش با ابعاد غير استاندارد نيز براي خريداران گرامي مهيا شده است.
3- تعداد شانه و تراكم فرش
فرش ماشيني كاشان در انواع مختلف تعداد شانه و تراكم توليد مي شود، در حال حاضر كمترين ميزان تعداد شانه متعلق به فرش هاي 500 شانه و بيشترين آن مربوط به فرش هاي 1500 شانه است در اين ميان، انواع فرش هاي 700 شانه، 1000 شانه، 1200 شانه از ديگر توليدات فرش ماشيني است كه كاربردهاي خاص خود را دارند.
هرچه تعداد شانه فرش بيشتر باشد به همان ميزان تراكم فرش هم بالاتر رفته و همچنين ضخامت آن كمتر خواهد شد، از فرش هاي با تعداد شانه كمتر براي مصارف كاربردي و از فرش ها با تعداد شانه بيشتر براي كاربردهاي تزئيني استفاده ميشود. فرش هاي 1200 شانه و فرش هاي 1500 شانه در زمره فرش هاي دستباف گونه قرار مي گيرند و علت آن به دليل زيبايي و ظرافت اين گونه فرش ها ميباشد كه آنرا همچون تابلويي زيبا و منحصربفرد به نمايش مي گذارد.
4- الياف مورد استفاده در بافت فرش
در گذشته براي بافت فرش از الياف طبيعي استفاده مي كرده اند، با افزايش جمعيت و گسترش روز افزون جمعيت نياز بشر به اين محصول افزايش يافته ولي الياف طبيعي پاسخگوي نياز تمامي افراد نبوده به همين دليل الياف مصنوعي جايگزين الياف طبيعي شدند، فرش ماشيني در انواع مختلفي از نظر الياف توليد مي گردد، كه شامل الياف اكريليك، بي سي اف و پلي استر است. در حال حاضر بهترين نوع الياف مورد استفاده براي بافت فرش ماشيني نخ اكريليك هيت ست شده است. فرش هاي كه از الياف 100% اكريليك استفاده مي كنند داراي كيفيت و استحكام فوق العاده ايي مي باشند.
از ويژگي هاي الياف اكريليك مي توان به مقاومت و استحكام بالا در برابر حرارت مستقيم اشاره نمود، اين ويژگي تا حدي است كه توانايي تحمل حرارت قابلمه و اتوي داغ را به مدت 5 دقيقه دارد. ثبات رنگ فرش با گذر زمان و مواد شوينده در اثر شستشوي زياد اشاره نمود.
5- بهره گيري از ماشين آلات بافندگي به روز
براي بافت فرش ماشيني از ماشين آلات بافندگي روز دنيا استفاده ميشود، در حال حاضر براي بافت فرش ماشيني درجه يك و باكيفيت از دستگاه هاي شونهر و وندِويل آلمان و بلژيك استفاده ميشود، دو كشور آلمان و بلژيك توليد كننده اصلي دستگاه هاي توليد فرش ميباشند.
بازار فرش كاشان
شهر كاشان از گذشته هاي دور تا به امروز به عنوان پايتخت توليد فرش هم دستباف و هم ماشيني در تمام دنيا شناخته شده است. در حال حاضر بيش از 700 واحد توليدي در كاشان مشغول به فعاليت در زمينه توليد فرش ميباشند. شهرهاي ديگري همچنون مشهد، يزد، قم و اصفهان از ديگر شهرهايي هستند كه اقدام به توليد فرش ماشيني مي كنند.
به دليل تمامي مطالب ذكر شده در بالا صنعت فرش ماشيني كاشان در صدر صادارت توليدات و كالاهاي ايراني به اقسا نقاط جهان بدل گرديده است.